Theo thống kê, có tới 5 – 10% bà mẹ mang thai mắc bệnh đái tháo đường (ĐTĐ). Nếu không phát hiện sớm và có cách điều trị kịp thời sẽ gây ảnh hưởng lớn đến sức khỏe cả mẹ và bé. Mẹ bầu hãy cùng tìm hiểu về biến chứng tiểu đường thai kỳ và cách ngăn ngừa để đảm bảo sức khỏe mẹ và bé.
Tiểu đường thai kỳ có nguy hiểm không?
Trong suốt quá trình mang thai, nhau tạo ra nội tiết tố đặc biệt để giúp thai nhi lớn và phát triển. Nhưng những nội tiết tố này cũng sẽ gây một số rủi ro đến tính năng tuyến tuy sản xuất insulin của người mẹ. Đây có thể được coi như tình trạng “kháng insulin”. Điều này làm tăng lượng đường trong máu.
Nếu bệnh Đái tháo đường thai kỳ được kiểm soát và giám sát bởi người bệnh và bác sĩ thì sẽ không quá nguy hiểm đến mẹ và bé. Do đó, phụ nữ mang thai bị bệnh tiểu đường thai kỳ cần được giám sát suốt quá trình mang thai và sinh đẻ
Biến chứng tiểu đường thai kỳ
Nếu bị tiểu đường thai kỳ, có thể gây ra những biến chứng đối với em bé như:
Vượt quá mức tăng trưởng bình thường:
- Nếu không kiểm soát, lượng đường thừa trong máu sẽ làm thai nhi phát triển khá to. Do phải tương thích với lượng đường tăng qua nhau thai đến nguồn cung cấp máu, thai nhi sẽ tăng tiết lượng insulin để tiêu thụ lượng đường này và dự trữ năng lượng dưới lớp mỡ của thai nhi.
- Con của các bà mẹ bị bệnh ĐTĐ có thể nặng 4kg hoặc hơn nữa khi sinh. Vì vậy khi bé mới sinh mà có cân quá nặng, bác sĩ sẽ nghi ngờ người mẹ mắc ĐTĐ thai kỳ ngay cả khi đã được chẩn đoán là không có bệnh trước khi sinh. Điều này có thể gây ra em bé phát triển quá lớn, nhiều khả năng trở thành khó sinh, nguy cơ bị thương tích khi sinh.
Hội chứng suy hô hấp
Em bé có mẹ bị tiểu đường thai kỳ có nguy cơ bị các vấn đề về hô hấp nhiều hơn những phụ nữ bình thường. Những đứa trẻ có hội chứng suy hô hấp có thể cần sự giúp đỡ của bình oxy cho đến khi phổi hoạt động lại bình thường.
Tiểu đường type 2 sau này
Em bé của bà mẹ bị bệnh tiểu đường thai kỳ có nguy cơ cao của bệnh béo phì và bị phát triển thành bệnh tiểu đường loại 2 sau này.
Bà mẹ mang thai bị ĐTĐ cũng có thể gây biến chứng khác cho thai nhi như:
- Sẩy thai, thai chết lưu không rõ nguyên nhân
- Tử vong chu sinh vào khoảng 2-5%
- Dị tật bẩm sinh
- Bất thường sự tăng trưởng thai nhi trong tử cung
- Hạ đường huyết, hạ canxi máu
- Chứng tăng hồng cầu và tăng bilirubine máu gây vàng da
Các biến chứng tiểu đường thai kỳ có thể ảnh hưởng đến bà mẹ
Tiền sản giật
Bệnh tiểu đường thai kỳ làm tăng nguy cơ tiền sản giật, do huyết áp cao và protein dư thừa trong nước tiểu sau tuần thứ 20 của thai kỳ. Nếu không điều trị, tiền sản giật có thể dẫn đến biến chứng nghiêm trọng khác, thậm chí đe dọa tính mạng cả mẹ và bé.
Nhiễm trùng đường tiểu
Phụ nữ có trải nghiệm bệnh tiểu đường thai kỳ, hai lần số lượng nhiễm trùng đường tiểu trong khi mang thai hơn so với phụ nữ khác mang thai. Điều này có thể do đường dư thừa trong nước tiểu.
Tương lai sau sinh bị bệnh tiểu đường
Nếu bị tiểu đường thai kỳ, có nhiều khả năng bị thêm một lần nữa vào lần mang thai sau. Cũng có nhiều khả năng phát triển bệnh tiểu đường, thường là tiểu đường loại 2 sau này. Tuy nhiên, việc lựa chọn lối sống lành mạnh như ăn thức ăn lành mạnh và tập thể dục có thể giúp giảm nguy cơ bệnh tiểu đường loại 2 trong tương lai.
Phương pháp ngăn ngừa biến chứng tiểu đường thai kỳ
Để hạn chế tối đa biến chứng tiểu đường thai kỳ, bà bầu có thể phòng ngừa bằng những cách hiệu quả sau:
Lên kế hoạch trước khi mang thai
Trước khi có ý định mang thai, cần dành ít nhất 3 tháng chuẩn bị cho quyết định trọng đại này. Bạn cần đi tiêm phòng rubella, điều chỉnh chế độ sinh hoạt và ăn uống hợp lý, khám sức khỏe tiền sinh sản để có thể thụ thai khi cơ thể đang ở tình trạng khỏe mạnh nhất. Đây là cách đơn giản giúp bạn phòng xa căn bệnh nguy hiểm này.
Theo dõi lượng đường trong máu
Bác sĩ có thể yêu cầu kiểm tra lượng đường trong máu 4 – 5 lần một ngày, điều đầu tiên vào buổi sáng và sau bữa ăn để đảm bảo rằng đang giữ lượng đường trong máu trong một phạm vi cho phép.
Có chế độ ăn hợp lý
Tâm lý “ăn cho hai người” dường như vẫn còn đè nặng lên phần đông mẹ bầu mang thai ở Việt Nam. Trên thực tế, mẹ bầu chỉ cần bổ sung thêm 300 calo khi mang thai.
Một chế độ ăn uống khỏe mạnh thường bao gồm nhiều trái cây ít ngọt, rau và ngũ cốc, loại thực phẩm có nhiều chất dinh dưỡng và ít chất béo. Hạn chế carbohydrate bao gồm cả bánh kẹo.
Chia nhỏ bữa ăn trong ngày, ăn uống đa dạng nhiều thực phẩm, không ăn quá nhiều một lúc .
Tập thể dục thường xuyên
Mang thai không có nghĩa là bạn kiêng khem vận động tuyệt đối. Bạn vẫn có thể tập các bài tập nhẹ nhàng, tập yoga, đi bộ, bơi, tránh những bài tập thể hình hay cường độ cao. Tập luyện giúp cơ thể đổ mồ hôi, từ đó kiểm soát được lượng đường trong máu, tăng lưu thông khí huyết và hỗ trợ sự phát triển của thai nhi trong bụng.
Thường xuyên tập thể dục có thể giúp ngăn ngừa một số các khó chịu của thai kỳ, chẳng hạn như đau lưng, chuột rút cơ bắp, táo bón và khó ngủ.
Lựa chọn phương pháp điều trị phù hợp
Khi bị tiểu đường thai kỳ, mẹ bầu sẽ được điều trị bằng liệu pháp insulin nhằm duy trì lượng đường trong máu ở mức ổn định. Điều này cũng đảm bảo em bé tăng cân và phát triển chiều cao đúng chuẩn, giảm thiểu nguy cơ sinh non hay sảy thai.Kiểm soát lượng đường trong máu là điều cần thiết đầu tiên để giữ em bé khỏe mạnh và tránh các biến chứng.
Sử dụng thuốc
Nếu chế độ ăn uống và tập thể dục không đủ, có thể mẹ bầu cần tiêm insulin để giảm lượng đường trong máu. Khoảng 15% phụ nữ có thai điều trị bệnh tiểu đường cần insulin để đạt được một mức độ glucose trong máu liên tục an toàn.
Tiểu đường thai kỳ có thể gây ra những biến chứng nguy hiểm cho mẹ và bé. Vì vậy, mẹ bầu hãy nắm chắc cách ngăn ngừa để hạn chế tối đa những ảnh hưởng xấu.