Nội tiết tố nữ là một trong những hormone rất quan trọng giúp mang lại vẻ đẹp, sự trẻ trung và nữ tính của phái đẹp. Tuy nhiên nội tiết tố nữ là gì, sinh ra tại đâu và tác động đến các bộ phận trong cơ thể như thế nào thì không phải ai cũng hiểu hết. Hãy cùng tìm hiểu bài viết sau để có cái nhìn tổng quan về nội tiết tố.

Nội tiết tố nữ là gì?

Cơ thể ta có hai loại tuyến: tuyến ngoại tiết và tuyến nội tiết. Tuyến nội tiết sinh ra các nội tiết tố hay còn gọi là hormone. Nội tiết tố được đưa thẳng vào máu, di chuyển – tác động đến hoạt động của nhiều cơ quan trong cơ thể con người..
Từ tuyến sinh dục của nữ giới – buồng trứng – hoóc môn sinh dục được tiết ra chủ yếu gồm hai loại: hoóc môn estrogen (thúc đẩy sự phát dục của cơ quan sinh dục nữ và giữ gìn những đặc trưng của giới tính nữ) và hoóc môn progesterone (có lợi cho quá trình biến hóa sinh lý khi mang thai của nữ giới).
Progesteron không có ý nghĩa nhiều đối với sức khỏe, sắc đẹp và sinh lý nữ nên khi nhắc đến nội tiết tố nữ thường nói nhiều về estrogen.

Tác dụng của nội tiết tố nữ

Estrogen có vai trò quyết định sức khỏe, sắc đẹp, sinh lý nữ. Estrogen là một danh từ chung cho 3 chất gồm: estron, estradiol và estriol và được ký hiệu là E1, E2, E3.
Estrogen được sản xuất chủ yếu từ buồng trứng. Sau đó, estrogen đi theo máu đến gắn vào các thụ thể estrogen ở các tế bào tại: tuyến vú, tử cung, xương, não, gan, tim và các loại mô khác. Nhờ đó, chúng có tác dụng:

Tác dụng lên tử cung:

• Tăng khối lượng tử cung, tăng hàm lượng actin và myosin trong cơ đặc biệt trong thời kỳ có thai
• Tăng lưu lượng máu đến lớp niêm mạc chức năng
• Kích thích sự phát triển các tuyến niêm mạc, tăng tạo glycogen tích trữ trong tuyến nhưng không bài tiết
• Tăng co bóp cơ tử cung, tăng tính nhậy cảm của cơ tử cung với oxytoxin

Tác dụng lên vòi trứng:

• Làm tăng sinh mô tuyến của niêm mạc ống dẫn trứng, tăng hoạt động của các tế bào biểu mô lông rung theo 1 chiều, hướng về phía tử cung. Từ đó, giúp trứng đã thụ tinh di chuyển dễ dàng vào tử cung.

Tác dụng lên âm đạo:

• Làm thay đổi biểu mô âm đạo từ dạng khối thành biểu mô tầng nên nó vững chắc hơn. Do đó, tăng khả năng chống đỡ với các chấn thương và nhiễm khuẩn.
• Kích thích các tuyến của âm đạo bài tiết dịch acid, chỗng nhiễm khuẩn.

Tác dụng lên tuyến vú:

• Phát triển hệ thống ống tuyến, mô đệm ở vú.
• Tăng lắng đọng mỡ ở vú

Tác dụng lên chuyển hóa:

• Làm tăng tổng hợp protein ở các mô đích như: tử cung, tuyến vú, xương.
• Làm tăng nhẹ quá trình sinh tổng hợp protein toàn cơ thể
• Tăng lắng đọng mỡ dưới da đặc biệt ở ngực, đùi, mông để duy trì đặc điểm, hình dáng phái nữ.

Tác dụng lên xương:

• Tăng hoạt động của tế bào tạo xương.
• Kích thích gắn đầu xương vào thân xương
• Tăng lắng đọng muối calci phosphat ở xương
• Làm nở rộng xương chậu
• Do những tác dụng kể trên, nếu thiếu estrogen (ở người già) sẽ gây hiện tượng loãng xương. Khi thiếu estrogen sẽ gây ra rối loạn về xương khiến xương dễ biến dạng và dễ gãy.

Tác dụng lên chuyển hóa muối nước:

• Estrogen giúp giữ nước trong cơ thể và mỡ ở dưới da nên da dẻ người phụ nữ trở nên mịn màng, mềm mại và hồng hào.

Hàm lượng estrogen tăng giảm theo chu kỳ

• Hàm lượng estrogen tăng mạnh trong giai đoạn dậy thì và mang thai; giảm mạnh vào thời kỳ mãn kinh. Thường thì sau 35 tuổi, buồng trứng sẽ giảm hoạt động dẫn đến lượng nội tiết tố estrogen tiết ra bị suy giảm.
• Trong chu kỳ kinh nguyệt bình thường, các hormone được tiết ra có tính chu kỳ và trật tự, giúp niêm mạc tử cung tăng sinh nhằm chuẩn bị cho quá trình làm tổ của phôi. Từ ngày 14 và 15 của vòng kinh bình thường (28 ngày), nồng độ estrogen đạt mức cao nhất. Vậy nên ở thời điểm này, người phụ nữ thường rạng rỡ và có nhu cầu tình dục cao nhất trong tháng.

Ảnh hưởng của estrogen đối với hệ thống sinh sản nữ

Ở nữ giới, estrogen ảnh hưởng đến những điều sau:

• Sự phát triển của nang trứng: estrogen giúp kích thích sự phát triển của nang trứng.
• Âm đạo: estrogen kích thích sự phát triển của âm đạo đến kích thước người lớn, sự dày lên của thành âm đạo, và sự gia tăng độ axit âm đạo làm giảm các bệnh nhiễm trùng do vi khuẩn. Nó cũng đóng vai trò quan trọng trong việc bôi trơn âm đạo.
• Ống dẫn trứng – estrogen chịu trách nhiệm cho việc phát triển thành một bức tường cơ bắp dày trong ống dẫn trứng, và các cơn co thắt vận chuyển trứng và tế bào tinh trùng.
• Duy trì nội mạc tử cung – estrogen tăng cường và duy trì nội mạc tử cung, màng nhầy dẫn đến tử cung. Kích thước nội mạc tử cung và trọng lượng được tăng lên cùng với số lượng tế bào, các loại tế bào, lưu lượng máu, hàm lượng protein, và hoạt động của enzim. Estrogen kích thích cơ bắp tử cung phát triển và co bóp. Các cơn co giật giúp đỡ trong khi sinh con và nhau thai, và giúp thành thành tử cung đục mô chết trong kỳ kinh nguyệt.
• Cổ tử cung – estrogen được cho là điều chỉnh lưu lượng và độ dày của chất tiết niêm tử tử cung để tăng cường vận chuyển tinh trùng.
• Các tuyến vú – estrogen tạo thành các phức hợp duy nhất với các hormon khác ở vú và làm tăng trưởng vú trong thời thanh niên, màu sắc của núm vú, và sự kết thúc của dòng sữa.

Như vậy, nội tiết tố nữ, cụ thể là estrogen có vai tò quan trọng đối với phụ nữ. Sự tăng lên hay giảm đi loại nội tiết tố đều ảnh hưởng lớn đến cuộc sống của họ. Cần tìm hiểu kỹ và duy trì lượng estrogen ở mức vừa phải để đảm bảo đời sống cũng như sắc đẹp phái nữ.